Hiện nay có nhiều bạn thắc mắc giữa tính năng của biến tần và servo, khi thiết kế máy chưa biết khi nào nên chọn biến tần và khi nào chọn servo. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết sau của abientan.
Định nghĩa cơ bản của biến tần và servo
Ở định nghĩa cơ bản thì gần như đã có sự khác biệt rất lớn giữa biến tần và servo. Tên gọi biến tần có nghĩa đây là thiết bị chuyên dụng dùng để thay đổi tần số vào động cơ qua đó thay đổi được tốc độ động cơ. Trong khi đó tên gọi của servo có nghĩa đây là một thiết bị có khả năng điều khiển có hồi tiếp( điều khiển tốc độ, torque, vị trí).
Càng về sau này thì biến tần được nâng cấp bổ sung thêm nhiều tính năng tuy nhiên vẫn chủ yếu dựa trên cơ sở là thay đổi tần số để điều khiển tốc độ nên so với servo vẫn khác nhau rất nhiều về chất lượng điều khiển.
Tham khảo thêm: Biến tần là gì ?
Sự khác nhau chính của biến tần và servo
Phân tích sự khác nhau chính của biến tần và servo là nằm ở thiết bị chấp hành. Đa số các loại biến tần hiện nay đều sử dụng để điều khiển động cơ không độ bộ 3 pha, mà đặc điểm của motor này thường có momen thấp ở tần số thấp. Cùng với đó là độ chính xác tốc độ khá thấp. Trong khi đó servo lại được sử dụng để điều khiển động cơ đồng bộ sử dụng nam châm vĩnh cửu nên thường có momen không thay đổi trong một dãi tốc độ rất rộng. Việc sử dụng động cơ đồng bộ còn còn giúp cho việc điều khiển tốc độ chính xác hơn rất nhiều.
Về ứng dụng của biến tần và servo cũng rất khác nhau. Biến tần trong thực tế thường dùng để ổn định tốc độ của động cơ. Ví dụ muốn tăng giảm tốc độ của quạt thì người ta dùng biến tần để giảm bớt hoặc tăng tốc lên. Trong khi đó thì servo sử dụng cho nhiều ứng dụng liên quan tới vận tốc, torque và vị trí đòi hỏi yêu cầu điều khiển chính xác cao. Ví dụ như máy cnc cần chạy chính xác vị trí trục X YZ.
Có một ví dụ rất hay mà mình tham khảo được trên mạng để bạn dễ hình dung sự khác nhau của biến tần và servo. Bạn có thể hình dung bạn chạy 1 chiếc xe máy trên một đoạn đường. Biến tần chỉ có khả năng giúp bạn tăng giảm tốc độ xe máy này bằng cách tăng giảm ga để bạn chạy nhanh hay chậm trên đoạn đường A đến B. Trong khi đó servo thì có thể bạn tăng giảm tốc độ và đảo chiều liên tục khi đi từ A đến B một cách rất chính xác.
Tham khảo thêm: Động cơ servo là gì ?
Ưu nhược điểm của biến tần và servo
- Ưu điểm đầu tiên và nổi trội nhất của biến tần là thường có giá thành rẻ, có thể sử dụng với nhiều loại động cơ mà không cần gắn encoder hồi tiếp. Nhược điểm là khả năng điều khiển chính xác thấp.
- Còn đối với servo thì ưu điểm là khả năng điều khiển với độ chính xác rất cao đặc biệt ở ở chế độ điều khiển vị trí. Nhược điểm của servo là thường có giá thành cao. Driver chỉ sử dụng đúng với loại động cơ tương ứng nên thường khó khăn trong việc thay thế.
Cách lựa chọn biến tần hay servo khi thiết kế máy
Khi thiết kế máy thì việc lựa chọn giữa biến tần hay servo là một câu hỏi khá hóc búa dành cho các bạn. Kinh nghiệm đầu tiên là phải dựa trên một số loại máy cũ tương tự để chọn. Nếu máy cũ sử dụng servo thì các bạn nên chọn servo, đừng vì tiết kiệm chi phí mà chọn biến tần sẽ có thể khiến máy của bạn hoạt động không đúng như yêu cầu. Kinh nghiệm thứ hai là cơ cấu liên quan tới vị trí, góc quay cần chính xác cao thì nên sử dụng servo. Cơ cấu chỉ chạy ở một tốc độ không đổi thì nên chọn biến tần. Kinh nghiệm thứ 3 là nếu gặp phải yêu cầu về kích thước nhỏ và cân nặng thấp thì bạn nên lựa chọn giải pháp servo vì nó sẽ đáp ứng được cả hai tiêu chí về kích thước nhỏ gọn cũng như cân nặng thấp hơn so với biến tần.
Tham khảo dịch vụ: Hỗ trợ kỹ thuật biến tần servo plc